KỲ CUỐI: DU HỌC SINH, NIỀM TỰ HÀO VỀ XUẤT XỨ VÀ BÀI HỌC TỪ CỘI NGUỒN
Có lẽ không ai xa lạ với bài hát We Are The World do Michael Jackson thể hiện – bài hát bất hủ mang thông điệp: dù đến từ đâu, với màu da nào, mỗi con người trên thế giới này đều bình đẳng như nhau.
Michael Jackson sinh năm 1958 và qua đời năm 2009, trong một giai đoạn mà nạn phân biệt chủng tộc ở Mỹ vẫn còn mạnh mẽ. Ông là một trong những nghệ sĩ da màu đã góp phần đấu tranh cho quyền bình đẳng thông qua âm nhạc và những hoạt động xã hội của mình.
Câu chuyện của Michael Jackson và bài học về cội nguồn
Là người da đen sinh ra trong thời kỳ đầy định kiến, khi trở nên nổi tiếng, Michael Jackson lại khiến công chúng tranh cãi khi màu da của ông ngày càng sáng.
Nhiều người cho rằng ông đã cố “trở thành người da trắng” để phù hợp với vị thế xã hội của mình, trong khi bản thân ông nhiều lần khẳng định rằng mình bị bệnh bạch biến (vitiligo) – một chứng rối loạn sắc tố da khiến màu da thay đổi dần theo thời gian.
Theo các bác sĩ và cả mẹ của ông, Michael sử dụng mỹ phẩm và liệu pháp khử sắc tố để tạo sự đồng đều cho làn da – không phải vì xấu hổ, mà vì không muốn cơ thể lốm đốm do bệnh.
Sau khi ông qua đời, các xét nghiệm y khoa đã xác nhận điều này là thật. Dù vậy, định kiến xã hội vẫn khiến nhiều người không tin và tiếp tục chỉ trích ông là người chối bỏ nguồn gốc.
Michael Jackson từng thẳng thắn chỉ trích những tạp chí âm nhạc lớn và cả kênh MTV vì sự thờ ơ với nghệ sĩ da màu. Ông lên tiếng chống lại tổ chức phân biệt chủng tộc Ku Klux Klan, và nhiều lần khẳng định:
“Tôi muốn công bằng. Tôi muốn tất cả các chủng tộc đều được yêu thương như nhau.”
Dù bị hiểu lầm, Michael Jackson vẫn là biểu tượng của sự đấu tranh cho bình đẳng sắc tộc. Nhưng câu chuyện của ông cũng để lại một bài học sâu sắc: chối bỏ nguồn gốc không khiến con người ta được tôn trọng hơn – mà chỉ khiến họ mất đi chính mình.
Xuất xứ không thể chối bỏ – và lòng tự hào là sức mạnh
Một YouTuber gốc Á từng chia sẻ rằng, dù đã có quốc tịch Mỹ và sinh ra tại đây, anh vẫn thường xuyên nhận câu hỏi: “Mày đến từ đâu?”
Bởi cho dù có quốc tịch, học vấn hay vị thế xã hội, người khác vẫn nhìn thấy nơi ta đến từ màu da, giọng nói và gốc gác.
Nhiều du học sinh, vì mong được hòa nhập, đôi khi cố gắng “giống người bản xứ” đổi cách nói, cách ăn mặc, thậm chí né tránh người cùng quê.
Nhưng sự chối bỏ ấy không giúp họ được chấp nhận hơn. Trái lại, nó khiến họ đứng giữa hai thế giới mà không thuộc về thế giới nào.
Người bản xứ thấy họ gượng gạo, còn đồng hương lại thấy họ xa cách.
Một câu chuyện có thật – và bài học về cách nhìn nhận
Mình từng chứng kiến nhiều trải nghiệm không dễ chịu mà du học sinh phải đối mặt.
Một người bạn của mình, trong tuần đầu tiên đến Úc, bị một nhóm thanh niên sỉ nhục rằng “người châu Á không được phép lớn tiếng ở đây”.
Cô ấy bật khóc, gọi cho một người bạn là người Mỹ đang sống tại Việt Nam. Anh bạn ấy nói một câu mà mình nhớ mãi:
“Mày đừng buồn. Những người đó sống trong ao tù, chưa bao giờ đi xa nên mới nghĩ hẹp như vậy. Người đi nhiều sẽ có cái nhìn khác. Mày sẽ đi xa, còn họ thì chẳng bao giờ làm được điều gì ra hồn.”
Lời an ủi ấy đơn giản, nhưng thật. Những người có hiểu biết, có tầm nhìn, sẽ không bao giờ dùng định kiến để hạ thấp người khác.
Và khi hiểu điều đó, ta sẽ không để tâm đến những lời kỳ thị vô nghĩa – vì chúng không nói gì về ta, mà chỉ phơi bày giới hạn của người nói.
Giá trị thật đến từ năng lực, không phải màu da
Dù hiện nay các nước phương Tây có những luật bảo vệ quyền bình đẳng rất rõ ràng, phân biệt chủng tộc vẫn còn tồn tại âm thầm.
Nhưng thay vì để nó khiến mình thu mình lại, ta có thể chọn cách khác: nỗ lực phát triển bản thân, học giỏi hơn, sống tử tế hơn và cống hiến nhiều hơn.
Việc sinh ra ở đâu đúng là một phần “phước lành” – người sinh ở nước giàu có nhiều cơ hội hơn.
Nhưng khi đã trưởng thành, điều định nghĩa ta không phải quốc tịch hay màu da, mà là thái độ sống, lòng tự hào và năng lực thực sự.
Như Michael Jackson, dù từng bị hiểu lầm, ông vẫn để lại di sản lớn khiến cả thế giới ngưỡng mộ.
Không ai còn quan tâm ông là người da đen hay da trắng – họ chỉ nhớ ông là một huyền thoại.
Thông điệp gửi đến du học sinh Việt Nam
Chúng ta không cần phải trở thành huyền thoại như Michael Jackson, nhưng chúng ta có thể học từ ông một điều:
Dù đi đến đâu, hãy tự hào về cội nguồn của mình.
Hãy trân trọng nơi mình sinh ra, và biến những trải nghiệm khó khăn thành động lực để trưởng thành.
Đừng để vài lời kỳ thị làm mờ đi mục tiêu lớn hơn – học tập, trải nghiệm, mở rộng kết nối, và trở thành người có giá trị.
Khi bạn có năng lực thật, xã hội sẽ cần bạn. Khi bạn thành công, gia đình và đất nước sẽ tự hào về bạn.
Hãy luôn tự tin nói: "I AM VIETNAMESE !"
Xem lại kỳ 1: Trải qua các thời kỳ lịch sử
Katie Duyen Generes | The Sungate Business English Coaching
Đào tạo tiếng Anh học thuật, du học, giao tiếp, công việc, kinh doanh.
Theo dõi bài học và clip định kỳ tại Facebook [Business English Coaching]