Phát âm là một trong những khía cạnh bị ảnh hưởng nhiều nhất khi người Việt học tiếng Anh. Không giống nhiều người học ngôn ngữ khác, người Việt thường gặp những thử thách cá biệt do đặc điểm tiếng mẹ đẻ. Nếu bạn biết rõ những khó khăn ấy, bạn sẽ hiểu cách luyện phát âm hiệu quả hơn. Trong bài này, chúng ta sẽ khám phá những trở ngại phổ biến khi người Việt phát âm tiếng Anh và những cách khắc phục phù hợp.
1. NHẤN ÂM (TRỌNG ÂM) LÀ THỬ THÁCH LỚN
Trong tiếng Anh, trọng âm là yếu tố rất quan trọng, nó giúp phân biệt nghĩa của từ, giúp người nghe hiểu đúng bạn muốn nói gì.
Người Việt thường khó khăn trong việc đặt trọng âm đúng vì tiếng Việt là ngôn ngữ đơn âm tiết hoặc ít có sự biến đổi trọng âm như tiếng Anh.
Khi bạn nhấn âm sai hoặc không nhấn âm, câu nói của bạn có thể bị hiểu nhầm hoặc không rõ ràng.
Nhiều từ tiếng Anh có hai trọng âm (ví dụ: record ~ RE-cord (danh từ) / re-CORD (động từ)), và nếu bạn nhấn nhầm, ý nghĩa bạn muốn truyền đạt có thể “lệch” hoàn toàn.
2. NỐI ÂM (LINKING) VÀ ÂM KẾT HỢP
Một điểm khó nữa là nối âm, tức khi một âm phụ âm cuối của từ này kết hợp với âm nguyên âm đầu của từ sau.
Đối với người bản ngữ, nối âm diễn ra rất tự nhiên, nhưng với người Việt, điều này trở thành “chướng ngại” vì cách phát âm trong tiếng mẹ đẻ thường tách rời và rõ ràng giữa các từ.
Khi bạn không nối âm hoặc nối sai, lời nói nghe “gãy”, khó nghe liền mạch.
Muốn khắc phục: nghe video, phim, ghi chú cách nối âm trong ngữ cảnh và luyện phát lại.
3. ẢNH HƯỞNG CỦA PHONG CÁCH TIẾNG VIỆT
Một trong những thách thức cốt lõi là sự ảnh hưởng của tiếng Việt trong cách phát âm tiếng Anh.
Nhiều người nói tiếng Anh theo cách “Việt hóa” đọc theo âm tiếng Việt, bỏ qua âm cuối, chuyển đổi nguyên âm cho dễ nhớ…
Điều này dẫn đến việc cấu trúc âm tiếng Anh bị bóp méo: trọng âm, nối âm, âm cuối bị bỏ… khiến phát âm không chuẩn.
Để khắc phục, bạn cần phân biệt rõ cách phát âm tiếng Anh — đòi hỏi nghe thật nhiều, phản xạ, và điều chỉnh thói quen Việt hóa.
4. ÂM KHÓ VỚI NGƯỜI VIỆT
Có một số âm tiếng Anh mà người Việt rất dễ “khớp” khi phát âm, như:
-
/θ/ và /ð/ (th)
-
/ʃ/ và /ʒ/ (sh, zh)
-
/r/ – phát âm rung hoặc lưỡi không di chuyển giống người Anh/Mỹ
-
Âm /v/ và /w/ (có nơi người Việt phát thành “vờ / wờ” lẫn lộn)
-
Các âm cuối như /t/, /d/, /z/, /s/ thường bị lược bỏ
Việc bỏ hoặc thay âm này dẫn đến sửa từ bị nghe “lệch”, người nghe phải đoán từ bạn nói.
Cách luyện: tập từng âm khó, nghe cách người bản ngữ phát âm, ghi âm lại và so sánh.
5. NGỮ ĐIỆU, NHẠC ĐIỆU VÀ ÂM NHẠT
Tiếng Việt ít có sự biến đổi nhấn nhá trong câu, ít lên xuống mạnh như tiếng Anh.
Do đó, người Việt thường nói tiếng Anh “phẳng”, không có nhịp điệu, không lên xuống đúng chỗ.
Ngữ điệu rất quan trọng để biểu lộ câu hỏi, câu trần thuật, cảm xúc. Nếu bạn nói “flat” (phẳng), người nghe có thể không hiểu là bạn đang hỏi hay khẳng định.
Giải pháp: nghe thật nhiều mẫu câu tiếng Anh, bắt chước ngữ điệu, đọc theo giọng người bản ngữ.
6. TỐC ĐỘ NÓI & SỰ LIÊN KẾT CÂU
Khi mới học, bạn có thể nói chậm để chắc chắn phát âm. Nhưng khi giao tiếp thực tế, nếu bạn nói quá chậm, luồng thông tin sẽ bị đứt quãng.
Ở chiều ngược lại, nói nhanh nhưng không rõ âm sẽ khiến người nghe mệt.
Thách thức là tìm tốc độ vừa phải — nói đủ nhanh để mượt mà mà vẫn rõ ràng.
Khi bạn nói, hãy cố gắng liên kết các từ, giữ dòng chảy tự nhiên trong câu, như người bản ngữ — vừa nói vừa giữ rõ âm.
7. TỰ TIN VỚI GIỌNG NÓI CỦA MÌNH
Một thử thách không nhỏ là bạn có dám sử dụng giọng của bản thân khi phát âm tiếng Anh.
Nhiều người e ngại rằng nếu họ “giọng Việt” quá rõ, người nghe sẽ đánh giá thấp.
Thực tế: nếu bạn nói rõ ràng, phát âm đúng từng âm, dù giọng có pha chút Việt, người nghe vẫn hiểu được, còn hơn là nói như người bản ngữ mà không rõ ràng.
Bạn cần chấp nhận rằng giọng nói cá nhân sẽ tồn tại việc quan trọng là làm sao để phát âm rõ, nhấn đúng, nối đúng chứ không cần giọng “chuẩn Anh – Mỹ” đến từng âm.
KẾT LUẬN
Phát âm tiếng Anh có thể là một thử thách lớn đối với người Việt, nhưng không có gì là không thể học được.
Khi bạn hiểu rõ những khó khăn đặc trưng: nhấn âm, nối âm, ảnh hưởng tiếng Việt, âm khó, ngữ điệu, tốc độ và tự tin — bạn sẽ biết cách điều chỉnh và luyện đúng phương pháp.
Bước tiếp theo là luyện tập đều đặn ghi âm, nghe lại, so sánh, sửa dần để phát âm của bạn ngày càng tiến bộ và tự nhiên hơn.
The Sungate Business English Coaching
Đào tạo tiếng Anh học thuật, tiếng Anh du học, tiếng Anh giao tiếp và tiếng Anh công việc.
Theo dõi bài học và clip định kỳ tại Facebook [Business English Coaching]